بعد از فروکش کردن آب در درّه " برز رود " ، روستا به بدنه کوه تخت سرکل درمحلی بنام  " گل بـَندِ باد " و  "بیشه سنجتینه " که دارای چشمه ای گوارا هست ،  نقل مکان می نماید.

ساکنین ابتدایی ، اولین دشت کشاورزی بدون اشجار را بنام " پسورجه " ایجاد میکنند .
سپس بدلیل رویش درختان و اشجار در دره " برزرود " و گسترش و  ایجاد باغات و همچنین  بدست آوردن محصولات باغی ، تعلق خاطر ، مشکلات " آمد و شُد " ، نزدیکی خانه ها به مکانهای درآمدی و منابع مالی خود ، روستا به مکانی بنام "کوچ کوچهِ غَوغُون " و کم کم به اطراف " قلعه سنگی " و " پشت قلعه " و سپس به سمت محله کنونی " گریند " و  " کَلگه سَموره " ( سوسلیمون ) پیشروی و گسترش می یابد .

با گذشت زمان روستا شکل تازه ای به خود میگیرد .
شناخت هر چه بهتر و بیشتر  این روستا توسط عوامل حکوتی وقت  ، از وجود آب و هوای منحصر و  امکانات مناسب و دانشمندان با نفوذ ، در عصر خود و همچنین وجود رودخانه پر آب "برزرود " با حفظ موقعیت خود در محله " گریند " ،  ساختمانهای ییلاقی بصورت طولی ازغرب به شرق در مسیر رودخانه ایجاد میگردد . که قطعاً یکی از زیباترین و باصفا ترین روستا ها بوده  است ،  انتخاب این روستا و ساخت عمارت " تالار " و عمارتین " بالا و پایین " ، توسط یکی از وزرای شاه عباس ، بنام " میر ابو المعالی برز رودی " جهت زندگی و مقر حکومتی منطقه خود ، گواه محکمی بر این ادعا است .

متاسفانه در سال 1335 سیل سهمگینی از " آوغوز " جاری شد که خسارت جانی و مالی سنگینی در برداشت و  موجب ویرانی و ازبین رفتن موقعیت بکر و زیبایی اولیه ییلاقی " برز " شد .

علی ایحال بدلیل ترس از بلایای طبیعی بعدی ، روستا بصورت پراکنده در ارتفاعات شکل جدیدی به خود گرفت .و محله های متعددی در گوشه وکنار ایجاد شد .

 یکی از محله های مسکونی ایجاد شده در بعد از سال 1335  بنام  " پَل ِ مَویز " است که هم کنون به " بَــرلا " یا  " بلّا " معروف است .

 این محله بدلیل تابش طولانی خورشید وگرمای زیاد در قبل از سال سی و پنج مکانی بود برای خشک کردن " انگور " و تبدیل به مویز (کشمش) و حفظ و نگهداری آن در انبارهای شخصی که افراد برای خود بنا کرده بودند .

حال به پاره ای از پیشرفت های روستا اشاره ای کوتاه می نمایم  .

 در گذشته برای ساخت بناها در برز از آجر پخته شده (که در خود روستا تولیدمی گردید ) استفاده می شده . بنای این  اثر تاریخی بنام " دَر  ِ  کوره " در محله ی به همین نام واقع در ابتدای دشت "لاجره " وجود دارد . که آجرهایی به ابعاد 20×20 یا 40×40 بنام  " ختایی " را تولید می نموده اند . که این رشد و بالندگی ، خود از پیشرفت صنعتی و حتی فرهنگی روستا نشینان را حکایت دارد . 

از دیگر مراکز صنعتی و تجاری دِه ،  آسیاب های آبی است که تعداد آن خود گواه بر پر جمعیت ترین  روستا ، در بخش و مناطق اطراف بوده است .

این آسیابهای آبی در قسمتهای مختلف روستا پراکنده بوده که شامل :

1. آسیاب دشت" زادیون "(در  ِ دبّه)  .
2.  آسیاب درب عمارت جنب کوچه " پَل "  بنام آسیاب "صَحن " .
3. آسیاب "علی حاجی"  در دشت " مالاله " ابتدای " چاله عجوز " .
4. آسیاب "چمن " در انتهای باغات " رود " جنب کوه " چهل دخترون " .
5. آسیاب " میون " واقع در دشت " درب مسجد جمعه "  ابتدای باغهای " پا رود " ، که تا سی و پنج سال پیش فعال بود .

واینک جولانگاه چوم سواران ِ بر سفال گندم ، این آفتاب نشینان چله تابستان در جای جای آبادی .

1. خرمنگاه " قلعه سنگی " بالا دست محله " عَبدون " جنب " کـَـلگه ِ سَموره "  .
2. خرمنگاه " جینی " ابتدای دشت " پلته " .
3. خرمنگاه " درب کوره " ابتدای " پُشت ِ لا "  .
4. خرمنگاه  " لاچیون " پُشت دشت " میرونه " .
5. خرمنگاه " دشت " سینه کوه " وردشت "  .
6. خرمنگاه " پُشت " کنار دشت " پَسورجه" واقع دردشت " سرسول " .

خرمنگاه ها  مکانی بودند که گندمهای چیده شده در آنجا نگهداری ، تا پس از خشک شدن کامل سفالها و خوشه ها بو سیله چُوم ، دانه های گندم از کاه جدا گردد .

در پایان اشاره ای دیگر بر وجود کثرت جمعیت روستا در روزگار گذشته را داریم وجود دو باب حمام " خزینه ای " در روستا . یکی برای استفاده اهالی "سَرده " در ابتدای کوچه "گریند " که از آب چشمه " خونی "  استفاده می شده دوم حمام " پائین ده " که در کنار مسجد " بَس " نزدیک کوچه " سروین " قرار داشت  و از آب چشمه " سولجه "  تغذیه می گردید .
خوشبختانه حمام " سَرده " با پیگیری های متعدد ، باز سازی شده و نیازمند همتی مضاعف در نگهداری و شناساندن این اثر تاریخی را دارد

 متاسفانه حمام دوم بدلیل سهل انگاری تا دهه های قبل فقط آثاری از آن بجای مانده بود که اخیراً فقط نام آن در خاطره ها ماندگار است .

"" به بزرگی و قدمت تاریخ  ِ " برز " این گواه اصیل ، زنده ایم و می بالیم  ""